Je dacht dat het gesprek goed ging. En dan komt het: “Er volgt nog een assessment.”
Daar zit je dan. In de volgende ronde. Het gesprek voelde goed, je was voorbereid, het klikte. En dan valt dat woord: assessment. Testtijd.
Veel mensen schrikken op dit punt. Want wat wordt er dan getest? En kun je zakken? Spoiler: ja. Maar het is niet het einde van de wereld.
In deze blog leggen we uit wat een assessment is, waarom werkgevers het gebruiken, wat er precies getest wordt, en hoe jij je er slim op voorbereidt.
Een assessment is een psychologische test die je tijdens je sollicitatie doet. Het bestaat vaak uit vragen, gesprekken en simulaties. Met een assessment kijkt de werkgever of jij geschikt bent voor de job.
Er zijn grofweg twee soorten assessments:
Het selectie-assessment: hierbij kijkt de werkgever of jij voldoet aan de eisen van de functie.
Het ontwikkel-assessment: hierbij ligt de focus op je potentieel. Waar kun je nog in groeien?
In beide gevallen draait het om één ding: wie ben jij, hoe denk je, en hoe gedraag je je in werksituaties?
Je hoort vaak de termen IQ en EQ. Beide kunnen onderdeel zijn van een assessment. Maar het is geen standaardtest zoals op school. Het gaat om gedrag, inzicht en zelfkennis.
De IQ-kant van een assessment gaat meestal over logisch en analytisch denken. Je krijgt bijvoorbeeld vragen over cijferreeksen, diagrammen, begrijpend lezen of figuren.
Denk aan:
Welke vorm volgt in de reeks?
Wat is het patroon in deze tabel?
Hoe los je dit logische raadsel op?
Het gaat erom hoe snel en nauwkeurig jij informatie verwerkt. En ja, daar kun je zenuwachtig van worden. Zeker als je het idee hebt dat je wordt beoordeeld op snelheid of ‘slimheid’. Maar onthoud: het is geen examen, het is een momentopname.
De EQ-kant van een assessment draait om wie jij bent in contact met anderen. Hoe reageer je op stress? Kun je feedback geven of ontvangen? Hoe ga je om met lastige situaties?
Dat wordt getest met vragenlijsten of simulaties.
Zoals:
Een rollenspel waarin je een boze klant moet kalmeren.
Een postbakoefening waarin je snel moet beslissen wat prioriteit heeft.
Een gedragstest waarin je moet aangeven wat jij zou doen in bepaalde situaties.
Het draait hier om zelfinzicht. Niet om “goed” of “fout”, maar om: past dit gedrag bij de functie?
Niet om je te pesten. En ook niet om de beste leerling uit de klas te vinden.
Werkgevers gebruiken assessments omdat ze:
Objectiever willen selecteren dan op gevoel
Verschillen tussen kandidaten duidelijker willen zien
Willen voorspellen of jij straks in de praktijk goed functioneert
Vooral bij functies met veel verantwoordelijkheid, klantcontact of teamwork is een assessment vaak standaard.
Let op: de test zelf is belangrijk, maar ook hoe je ermee omgaat. Stress je totaal, breek je af, of blijf je rustig en eerlijk? Dat zegt ook iets over je.
Je hoeft niet wekenlang te oefenen op cijferreeksen. Maar een goede voorbereiding helpt wel. Zeker mentaal.
1. Vraag wat je kunt verwachten
Je mág vragen welke onderdelen het assessment bevat. En of het door een extern bureau wordt afgenomen. Dat geeft rust en richting.
2. Oefen realistisch
Zoek voorbeelden van IQ-tests, EQ-vragenlijsten of rollenspellen. Online zijn er gratis oefenopdrachten te vinden. Doe dit niet tot je erbij neervalt, maar puur om te weten wat je te wachten staat.
Let op: bij rollenspellen of persoonlijkheidstesten is toneelspelen zinloos. Als je sociaal wenselijk antwoordt, komt dat er meestal genadeloos uit. Je wordt niet ‘gestraft’ voor wie je bent, wél als je niet eerlijk bent.
3. Blijf jezelf
Als jij niet past bij het profiel dat de werkgever zoekt, dan is dat geen persoonlijk falen. Dan is het gewoon geen match. Je wilt uiteindelijk ook geen baan waar je na drie maanden op leegloopt.
Sommige mensen maken dezelfde fout. Ze overschatten zichzelf, nemen het niet serieus of denken dat het allemaal wel meevalt.
Wat je beter kunt laten:
Jezelf anders voordoen dan je bent
Bluffen of standaard antwoorden geven op EQ-vragen
Paniek zaaien als je een vraag niet weet
Een assessment is geen spelletje. Het is een spiegel. En hoe je met die spiegel omgaat, zegt vaak meer dan je denkt.
Dat kan gebeuren. En ja, dat is rot. Maar: zelden fataal.
Misschien past deze baan gewoon niet. Misschien moet je werken aan je stressbestendigheid. Of misschien ben je wél geschikt, maar scoorde je net anders dan verwacht.
Vraag altijd of je de uitslag mag inzien. Je hebt recht op inzage. Gebruik het als feedback voor je ontwikkeling.
En onthoud: je bent niet je testscore.
Een assessment is geen monster. Het is een hulpmiddel. Voor de werkgever, maar óók voor jou.
Door een test ontdek je soms dat je wél analytisch sterk bent, of juist beter past in mensgerichte functies. Je leert hoe je reageert onder druk, hoe je keuzes maakt en wat jouw stijl is in contact met anderen.
Daar kun je iets mee. Of je nu aangenomen wordt of niet.
📘 Bekijk de cursus: Basiscursus Solliciteren
🤝 Of oefen met anderen in de Werkflip Q&A community
Geef jezelf een voorsprong!
Stap-voor-stap
online begeleiding
Met échte coaches
in de community
Actieve community
met gelijkgestemden
Praktisch & haalbaar
leren op jouw tempo
